1.
Tôi bị ốm, không quá nặng nhưng kéo dài mãi không khỏi. Nguyên nhân là vì tôi và con nuôi của bố mẹ cá cược xem ai leo lên đỉnh núi nhanh nhất. Người thắng sẽ được yêu cầu bố mẹ đi họp phụ huynh cho mình.
Khi tôi dốc hết sức mình, đón gió sớm và sương mai để lên tới đỉnh, tôi thấy bố mẹ và cô em gái nuôi đang cùng nhau cười nói, dựng lều chuẩn bị chụp ảnh ngắm bình minh. Thấy tôi đến, em gái nuôi cười hớn hở.
Nó nói: “Tôi chỉ bảo thi xem ai lên tới đỉnh trước, đâu có nói phải dùng cách gì đâu.”
Nó còn bảo: “Diệp Huỳnh, chị vẫn chưa hiểu à? Cùng một con đường, chị chỉ có thể tự dùng đôi chân của mình mà leo, còn tôi thì có bố mẹ nâng đỡ. Ngay từ đầu chị đã thua rồi.”
Bố mẹ đứng phía sau nó, cầm máy ảnh, nghe cuộc trò chuyện giữa chúng tôi, cuối cùng cũng hiểu chuyện gì đang xảy ra. Họ có chút ngượng ngùng, định gọi tôi lại cùng xem bình minh. Nhưng tôi đã quay lưng rời đi mà không chút do dự.
“Cứ để nó đi!” Mẹ tôi đột ngột quát lên sau lưng, giọng đầy tức giận: “Sao nó không thể hiểu chuyện như Dao Dao chứ? Nếu nó cũng biết cách thân thiết với bố mẹ, không suốt ngày mặt lạnh tanh thế này, chúng ta làm sao có thể bỏ qua nó được?”
Nghe vậy, tôi không nhịn được mà bật cười. Bố mẹ chỉ trách tôi không biết cách mềm mỏng, không biết làm thế nào để gần gũi họ. Nhưng trong suốt 15 năm họ vắng mặt, tôi thậm chí còn không gặp họ, nói gì đến chuyện thân thiết?
Chẳng ai dạy tôi những điều đó, làm sao tôi biết được?
Về đến nhà, tôi đổ bệnh. Rõ ràng chỉ bị chút gió sương, vậy mà tôi lại lên cơn sốt cao, cả người mệt mỏi, chẳng còn chút sức lực. Trước khi ngất lịm đi, tôi tự gọi cấp cứu cho mình. Sau đó, tôi chìm vào bóng tối.
Trong khoảng thời gian mê man đó, tôi lại thấy tuổi thơ của mình.
Khi tôi còn rất nhỏ, tôi luôn nhìn thấy bố mẹ mình trên TV, và chỉ có thể thấy họ qua màn hình.
Họ là những phóng viên nổi tiếng khắp cả nước, cặp đôi học chung trường, chung chí hướng. Sau khi tốt nghiệp, vì lý tưởng chung, họ luôn lao mình vào những nơi nóng bỏng của tin tức quan trọng.
Về sau, họ còn tự nguyện xin ra nước ngoài, đến vùng chiến sự, sống chung với những người tị nạn bị chiến tranh tàn phá.
Trước khi đi, họ để lại một bức ảnh. Trong ảnh, tôi vẫn còn đang trong nôi, được đôi vợ chồng trẻ mỉm cười ôm vào lòng, cả ba người quây quần hạnh phúc. Khi ấy, tôi còn chưa biết rằng đó là lần cuối cùng trong đời tôi được bố mẹ ôm.
Cũng chính bức ảnh này đã khiến tôi, khi còn bé, bao lần hối hận và đấm ngực tiếc nuối. Tôi hận mình sao không thông minh sớm hơn một chút — nếu thế, tôi đã biết cảm giác được ôm trong vòng tay của bố mẹ như thế nào rồi.
Đó chắc hẳn là một trải nghiệm đáng để tôi ghi nhớ suốt đời.
Nhưng tiếc rằng, không có “nếu”.
Thời đó, liên lạc qua điện thoại còn chưa phát triển, tôi được gửi cho bà nội ở quê chăm sóc. Bà không biết cách dùng chiếc điện thoại di động nhỏ xíu mà bố mẹ để lại. Mỗi đầu tháng, bà lại chống gậy đi bộ cả chục cây số ra bưu điện thị trấn xem có thư gửi cho hai bà cháu không.
Khi tôi lớn hơn một chút, bà bắt đầu dắt tôi đi cùng. Mỗi lần ra ngoài, tôi đều diện bộ quần áo đẹp nhất mà bình thường tôi chẳng dám mặc, trên hai bím tóc đen nhánh mà bà chải gọn gàng, tôi gắn thêm hai bông hoa.
Tôi nghĩ rằng bố mẹ có thể biết đến tôi qua những bức thư, vì vậy tôi nhất định phải thật xinh đẹp để đi “gặp” họ.
Nhưng tôi chẳng bao giờ nhận được thư. Mãi đến năm lớp ba, khi cô giáo dạy văn giao bài tập viết thư cho mẹ, tôi mới bàng hoàng nhận ra rằng, hóa ra thư từ chỉ được gửi đi một chiều.
Bố mẹ tôi sẽ không đột nhiên xuất hiện ở bưu điện để nghe tôi kể rằng tôi nhớ họ nhiều như thế nào.
May mắn là, dù không có thư, nhưng vẫn còn có TV.
Bố mẹ tôi nhiều năm ở nước ngoài, đã bảy tám năm không về quê ăn Tết. Thỉnh thoảng, họ nhờ người về quê mua thêm đồ điện cho bà. Chiếc TV màu 45 inch mà họ gửi về thu hút không ít người trong làng đến xem.
Bà tôi cũng không ngần ngại, mời mọi người vào nhà cùng xem. Khi gắn ăng-ten xong, vừa bật lên, đúng lúc gặp bản tin thời sự buổi tối. Người dẫn chương trình mặc vest chỉnh tề nói vài câu, rồi hình ảnh chuyển đến một cặp vợ chồng mặc giản dị, cầm micro xuất hiện trên màn hình.
Khoảnh khắc đó, mắt tôi sáng rực lên.
Người trong bản tin là bố mẹ tôi. Họ đang đứng trước làn khói của chiến tranh, giới thiệu ngắn gọn về tình hình tại địa phương và kêu gọi cả xã hội chung tay giúp đỡ những người tị nạn khốn khổ.
Tôi nhìn khuôn mặt đã hằn lên nhiều vết khắc khổ hơn so với những bức ảnh, lòng ngẩn ngơ tiến lại gần màn hình.
“Bố, mẹ…” Tôi ngẩng đầu, gọi lớn họ, nhưng chẳng nhận được lời hồi đáp nào.
2.
Từ đó, xem bản tin trở thành thói quen không thể thiếu của tôi. Tin tức không phải lúc nào cũng có họ, nhưng mỗi khi thấy bố mẹ trên TV, tôi lại có một giấc mơ đẹp vào đêm đó. Trong mơ, bố mẹ đưa tôi đi phiêu lưu khắp nơi, họ ôm tôi vào lòng, vuốt tóc tôi và gọi tôi là “bé cưng”.
Sau đó, tôi lên cấp hai, chuyển ra thị trấn học. Lúc đó, điện thoại di động đã bắt đầu phổ biến dần. Một ngày sau giờ tan học, tôi lục tìm trong ngăn tủ cạnh giường của bà nội, tìm ra chiếc điện thoại nhỏ mà đã lâu không dùng, sạc lại pin. Khi tôi tìm thấy số điện thoại của bố mẹ trong danh bạ, tim tôi đập mạnh không kiểm soát được.
Tôi gọi, nhưng không kết nối được, chiếc điện thoại đã bị khóa vì nợ cước từ lâu. Sau này, tôi dành dụm tiền trong thời gian dài, ngày nào cũng thuộc lòng dãy số mà bố mẹ để lại. Cuối cùng, vào sinh nhật mình, tôi đưa mười đồng cho cô chủ tiệm tạp hóa ở đầu ngõ, mượn điện thoại của cô để gọi về số đó.
Điện thoại đổ chuông rất lâu, đúng lúc tôi nghĩ sẽ không có ai nghe máy thì giọng nói ấm áp, luôn xuất hiện trong giấc mơ của tôi, cất lên.
“Bố ơi!” Tôi hớn hở gọi tên ông, nói với ông rằng, tôi chính là “bé cưng” của ông đây. Nhưng ông im lặng rất lâu, dường như không thể nhớ ra rằng ông còn có một đứa con ở quê nhà.
Khi ông lên tiếng lần nữa, giọng hơi vội vã: “Con yêu, bố đang bận lắm. Sau này bố sẽ gọi lại cho con. Ở quê nhớ nghe lời bà nội nhé.” Nói xong, ông cúp máy trước khi tôi kịp đáp lời.
Tôi cầm chiếc điện thoại vẫn còn ấm từ tai mình, lòng trĩu nặng. Đây là lần đầu tiên trong ký ức của tôi, tôi được nói chuyện với bố.
Trẻ con thường rất nhạy cảm, và ngày hôm đó, tôi chợt nhận ra một điều: bố mẹ tôi không nhớ thương tôi như tôi đã từng mong ngóng họ.
Từ đó, tôi vẫn giữ thói quen chờ tin tức trước màn hình TV, nhưng cảm giác mong đợi cuồng nhiệt ngày nào không còn nữa.
Ngày xưa, tôi từng mơ mình là một cô gái được yêu thương, cứ nghĩ bố mẹ cũng sẽ muốn nhìn thấy tôi qua màn hình. Nhưng giờ đây, tôi đã hiểu ra rằng, có lẽ họ không hề yêu tôi.
Với họ, tôi chỉ là một người xa lạ, mờ nhạt, vì chia xa quá lâu mà ký ức về tôi cũng không còn.
3.
Bước ngoặt đến khi tôi vào cấp ba. Lúc đó, vì muốn thi vào ngành báo chí, tôi vùi đầu vào học ngày đêm. Trường học yêu cầu nội trú, nên tôi không còn cơ hội xem tin tức hằng ngày nữa.
Một ngày sau giờ tự học, tôi nhìn thấy bà nội đứng trước cửa lớp, chống gậy. Bà còn cẩn thận mặc một bộ đồ mới. Vừa thấy tôi, bà xúc động nói: “Bé cưng, bố mẹ con về rồi, chúng ta đi đón họ nào.”
Ngay khoảnh khắc đó, cuốn sách trong tay tôi rơi xuống đất. Cả thế giới như bị tiếng ù tai xé nát. Tôi sắp gặp bố mẹ rồi, họ sẽ không còn là những hình ảnh lạnh lùng trên màn hình nữa.
Tôi sẽ có thể lao vào vòng tay họ, nhõng nhẽo, nắm lấy tay họ và khoe với họ những tấm giấy khen tôi đã nhận được qua bao năm tháng.
Tôi lớn lên ở vùng quê, không có tài lẻ gì, chỉ có những tấm giấy khen thành tích học tập là niềm tự hào duy nhất. Tôi tự hỏi liệu họ có tự hào về tôi không.
Tôi vội vã theo bà ra bến xe. Trong lúc chờ đợi, tôi chỉnh lại tóc không biết bao nhiêu lần, lén mua gói khăn ướt lau mặt. Tôi soi mình trong chiếc tay vịn bằng thép sáng bóng của ghế ngồi ở bến xe, loay hoay chỉnh lại vẻ ngoài không biết bao nhiêu lần, rồi trách mình sao không gội đầu trước khi ra ngoài. Tôi lo sợ ấn tượng đầu tiên họ nhìn thấy sẽ không tốt, nhưng rồi lại tự an ủi, họ là bố mẹ tôi, họ sẽ không chê trách tôi đâu.
Lúc đó, tôi đã bước vào tuổi dậy thì, lòng tự tôn mơ hồ bắt đầu hình thành. Tôi nghĩ, bố mẹ đã từng lạnh nhạt với tôi như thế, khi gặp lại họ, tôi cũng sẽ giữ khoảng cách một chút, như thế mới công bằng.
Nhưng cuối cùng, tôi và bà không đón được bố mẹ. Đêm muộn, khi chúng tôi ngồi ở bến xe chờ đến khuya, một người bạn của bố đến tìm bà. Ông nói bố tôi gọi điện cho ông, nói rằng họ đang ở thủ đô, chỉ lưu lại một tuần để xử lý công việc, rồi lại lên đường, không cần thiết phải về quê.
Họ bảo chúng tôi không cần chờ nữa.
Tôi ngơ ngác nghe tin này, đầu óc choáng váng. Tôi biết, chuyện này đúng là điều họ sẽ làm. Nhưng trong lòng, tôi bắt đầu cảm thấy khinh thường họ.
Bà tôi đã già, ngay cả tôi còn biết chăm sóc bà, vậy mà họ lại để kỳ vọng của bà hết lần này đến lần khác tan biến. Có lẽ, họ không hề tốt đẹp như tôi vẫn tưởng, có lẽ… họ còn không bằng tôi.
Sau khi về nhà, tôi bị ốm nặng.
Trong thời gian tôi bệnh, từ người chú đến thăm, tôi nghe được lý do bố mẹ trở về lần này. Nơi họ làm việc bị chiến tranh tàn phá hoàn toàn, những cuộc tấn công xảy ra quá bất ngờ, các phóng viên rút lui không kịp, nhiều người bị thương.
Bố mẹ tôi vì muốn ghi lại hình ảnh của thành phố trong bom đạn mà ở lại đến giây phút cuối cùng. Người bạn thân thiết nhất của họ—nhiếp ảnh gia đã đồng hành suốt bao năm—vì thế mà hy sinh.
Bố mẹ tôi gánh trên vai cả m//ạng sống và kỳ vọng của người bạn đã mất, nên càng không muốn dừng lại. Sau khi trở về để nghỉ ngơi, họ nhanh chóng quay lại vùng chiến sự. Như để thể hiện sự áy náy, họ nhờ người mua cho tôi và bà mỗi người một chiếc điện thoại mới.
Họ còn chủ động gọi điện cho tôi. Nhưng giữa chúng tôi quá xa lạ, cuộc gọi chỉ có vài câu xã giao rồi chẳng biết nói gì thêm. Trước khi cúp máy, bố bảo tôi cố gắng học hành, nói rằng bố mẹ đang chờ tôi ở phía trước. Nhưng tâm trí tôi chỉ mãi để ý đến giọng nói trong trẻo vang lên từ đầu dây bên kia: “Bố ơi!”
Đúng vậy, họ đã nhận nuôi con gái của đồng nghiệp. Cô bé đó kém tôi năm tháng, rất đáng thương. Tên cô là Tô Dao, mẹ cô mất khi cô còn rất nhỏ, giờ đây lại mất cả bố. Bố mẹ tôi đưa cô ấy đi.
Chiến tranh tàn khốc và nguy hiểm, nhưng họ lại đưa Tô Dao theo bên mình.